Doorgaan naar hoofdcontent

Over Intellectuele Luiheid en Ontkennning

Zo nu en dan kom je ze tegen, kleine hints dat zorgen om het klimaat overdreven zijn, verhalen over de onvermijdelijkheid van het gebruik van fossiele brandstoffen of anti reclame over zonnepanelen, windmolens of elektrische auto’s. Het kost allemaal te veel, heeft subsidie nodig en legt een beslag op grondstoffen(!).
Complot denkers geven ‘de gebroeders Kock’ de schuld van deze zogenaamde klimaat sceptici, en ook andere clubs die belangen in de fossiele industrie behartigen krijgen de schuld. Het is echter moeilijk om bewijzen te vinden voor deze beschuldigingen en zelfs als het zo zou zijn, dan nog zijn dit mensen bezig om hardleers tegen de stroom in te zwemmen. Waarom doen ze dat? Voor geld? Voor de aandacht die ze krijgen? Laatdunkend spreken we over kodakmomenten, de nieuwe Nokia (autofabrikanten zoals Fiat die absoluut niet in Elektrische of zelfs maar Hybride auto’s willen investeren). Het mag niet baten, deze zogenaamde klimaatsceptici gaan door.
Laten we er nu van uit gaan dat deze sceptici toch te goeder trouw handelen. De ‘Koch’ broeders betalen ze niet en ze hebben gewoon een lullig baantje zoals iedereen. In die hypothese is het eerste dat opvalt dat ze tegen de gangbare wetenschap ingaan. Het is vergelijkbaar met mensen die zich niet laten inenten, een actie die toch meestal met behoorlijk wat diepgang gepaard gaat. Familieleden met vreemde ziekten, allergieën en wat al dies meer zij, brengen mensen ertoe te gaan twijfelen aan de effectiviteit van het inenten. Daarnaast zijn er ook mensen die religie en het noodlot aan elkaar koppelen en daarin geen actieve rol willen spelen.
Het verschil tussen klimaatsceptici en deze inenting weigeraars is echter dat de inenting weigeraars meeliften op de inentingen van de anderen. Hun kans op een ziekte is kleiner dankzij de inentingen van de brave burger die gewoon luistert naar iemand die daarvoor gestudeerd heeft en onderzoek doet naar dat aspect van de werkelijkheid. Er is voor de klimaatsceptici geen direct gezondheidsvoordeel om te volharden in hun ontkenning, ook zij leven in steden met smog en ook zij kunnen niet meer genieten van de koraalriffen bij Australië. Ergo er moet een andere reden zijn voor hun haast moedige volharding.
Die reden vinden we, denk ik, in hun verering van de vrijheid. Milieumaatregelen leiden in de regel tot het verbieden van het gebruik van een stukje van de wereld. In de jaren zestig was dat het oppervlakte water, daarna mochten auto’s en elektriciteitscentrales geen zure regen meer veroorzaken, daarna mochten vissers niet meer de zee leegvissen en ga zo maar door. Milieumaatregelen worden vaak gepresenteerd en ervaren als een inbreuk op de vrijheid om te doen en te laten wat men nodig acht. Voor mensen voor wie onderlinge competitie en ‘winnen’ de belangrijkste waarde in het leven zijn, ervaren deze beperkingen alleen acceptabel als ze overal en gelijktijdig worden ingevoerd. Anders is het ‘speelveld’ niet gelijkwaardig en kan een valsspeler winnen. Het CO2 probleem, klimaatverandering en verzuring van het zeewater, is een probleem dat alleen maar kan leiden nieuwe verboden en strenge mondiale reglementering. Ergo, inperking van vrijheid. De implementatie van die reglementering leidt in hun visie, tot een mondiale overheid die uiteindelijk controleert dat niemand meer barbecuet. Weg vrijheid, weg beperkte overheid die alleen dieven opsluit en weg de mogelijkheid om landen, zoals Iran, effectief uit te sluiten van iedere samenwerking. De combinatie van een verbod en het moeten accepteren van wereldwijde samenwerking, leidt tot een mentale blokkade bij de rechtse denkers. Liever wordt het probleem integraal ontkent dan dat men gaat meedenken over oplossingen. Het oplossen van milieuproblemen binnen het kader van absoluut vrijheidsdenken en welvaartsgroei door onderlinge competitie is ook moeilijk voorstelbaar.
Toch is het gelukt met verschillende bijna-rampen zoals voor de kwaliteit van het oppervlaktewater en het verbieden van freongassen die leidden tot aantasting van de ozonlaag en het tegengaan van de verzuring van de bosgrond. Die 3 rampen hadden gemeen dat de relatie vervuiling en veroorzakers goed zichtbaar en meetbaar waren. Maar ondanks dat vervielen ook bij deze rampen de meeste rechtse denkers aanvankelijk in een ontkenningsfase. Toen technische oplossingen die bovendien redelijk goedkoop en lowtech waren, beschikbaar kwamen, verlieten zij hun barricades en kwamen er verboden en reglementen.
Nu is het CO2 probleem ook goed meetbaar, zowel in effect (2 graden warmer in de laatste 40 jaar) als oorzaak (de verdubbeling van het CO2 gehalte in de atmosfeer) maar toch is de ontkenningsfase bij de meeste rechtse denkers nog volop aanwezig. In feite zijn ze nu verandert in ‘mysterieuze’ ontkenners, die de 2 graden niet meer ontkennen maar de oorzaak wijden aan de aard-stand, zonneactiviteit of iets anders volslagen vreemds voor een periode van 40 jaar.

Naast deze rabiate ontkenners is met de Fortuijn revolutie echter een tweede groep rechtse denkers aan de slag gegaan met een grote afleidingsmanoeuvre van de problemen en oplossingsrichtingen voor het beteugelen van onze experimenteerzucht met de samenstelling van de atmosfeer.
Deze zogenaamde ‘afleiders’ hebben het identiteitsprobleem gemaakt tot het belangrijkste probleem om op te lossen. Ergo, zij stellen dat onze cultuur wordt bedreigd en dat andere culturen ons willen over nemen. Nu wordt onze cultuur en vooral onze levenswijze gekopieerd en vaak op een zo perfecte wijze dat we in veel landen en plaatsen behalve wat eigenaardigheden nauwelijks nog een verschil kunnen constateren tussen ons en de ander. Een versnelde culturele globalisering vindt plaats sinds de uitvinding van de T.V. in de jaren zestig van de vorige eeuw. Bollywood en Nollywood zijn de meest positieve bewijzen hiervan, echter onze identiteit-politici creëren een beeld van de rest van de wereld alsof het allemaal een buitenwijk van Mekka is.
Het werkelijke probleem van identiteitsverlies betreft dus vooral de zogenaamde niet westerse culturen en staat in geen verhouding tot het probleem van het veranderen van de eigenschappen van de atmosfeer en oceaan door onze economische processen. Daarnaast sluit aandacht voor de een, aandacht voor het andere probleem niet uit. Het is niet zo dat iemand die beweerd dat we minder auto moeten rijden onze cultuur ter discussie stelt. Maar de mensen die, zoals ik eerder besprak, individuele vrijheid gelijk stellen aan onze cultuur ervaren een dergelijke oproep met een beperking als een aanslag op vrijheid. Zij schieten dan in een ontkenningspsychologie. Hun drang tot ontkenning gaat erg ver en leidt tot negatief gedrag, wat we op het schoolplein ‘pesten’ noemden. Termen als ‘linkse kerk’, ‘ecoterroristen’ worden gebezigd tegen mensen die rustig vragen of het ook wat minder mag. Sowieso is het een gotspe dan milieubescherming een ‘links’ politiek onderwerp zou zijn. Het is net als opvoeding en bejaardenzorg, een onderwerp dat niet stemmende wezens aangaat. Per definitie dus niet links of rechts. De opkomst van Fortuijn, culminerend in politici als Trump en Farage leidde tot een gedrag waarin op de persoon wordt gespeeld, argumenten nauwelijks worden uitgewisseld en de kern van ieder probleem wordt gereduceerd tot ‘winnen’ of ‘verliezen’.
We zijn nu in een situatie beland waarin of wordt ontkent dat er een probleem is, of we van het probleem worden afgeleid omdat onze identiteit zou worden bedreigd of politici die man en paard noemen domweg worden weggepest omdat een neef in de derde graad in hun familie voor de derde keer getrouwd was.
Nu is het verleidelijk om met gelijke munt terug te vechten en politici als Macron, Merkel, May en Renzi zijn in staat om zich het ‘beschaafd pesten’ ook eigen te maken. Daarnaast incorporeren ze de identiteitsagenda en geven ze een beetje toe in de CO2 problematiek. Wat ontbreekt is een decompositie van de argumentatie achter de identiteitsagenda en urgentie in de afbouw van CO2 uitstoot. Wat vooral ontbreekt is intellectuele draadkracht bij rechtse denkers om bij te dragen aan het omvormen van een economie gebaseerd op maximale vrijheid in een economie gebaseerd op maximale vrijheid zonder misbruik te maken van de natuurlijke omgeving. De intellectuele luiheid die zij ten toon spreiden is hemeltergend. Liever sceptisch zijn en wetenschappers pesten dan bijdragen aan een oplossing van een concreet probleem. Thorbecke zou zich in zijn graf omdraaien.

Reacties

Populaire posts van deze blog

Natuurbranden in Zuid Europa

In de Nederlandse pers wordt het als nieuws gepresenteerd dat de branden in Griekenland, Italie en Spanje zijn aangestoken. Aangezien vrijwel geen enkele natuurbrand ontstaat door een blikseminslag, de enige natuurlijke oorzaak, omdat na een bliksem nu eenmaal meestal een regenbui volgt, is het vreemd dat men het aansteken van een bosbrand als nieuws presenteert. Feitelijk bestaan er 2 redenen waarom een bosbrand begint, ten eerste is er de opzettelijke brandstichtig en ten tweede de brandstichting door onachtzaamheid. En bij die laatste oorzaak kan ook juridische nalatigheid een rol spelen en een reden zijn de aanstichter de vervolgen. De onachtzame brandstichting is de belangrijkste oorzaak en ook vaak het moeilijkst vast te stellen. De oorzaak varieert van sigaretten peuken, barbeque rookdeeltjes tot warme auto-uitlaten die droog gras ontsteken. Origineel is ook een stukje afvalglas dat als een vergrootglas-lens wat droge blaadjes doet ontvlammen. De oorzaak kan dus al 10 jaar geled

Populisme

Nu Nederland na de Brexit and Trump zijn eigen populisme beleeft en wil meemaken is het zaak om te begrijpen waarom populisten zo succesvol zijn. Het verhaal gaat dat het vooral het probleem is van links, te veel bezig met zichzelf, verstrengeld in gender- en minderheids issues, of milieubescherming, zaken waarvoor je per definitie geen meerderheid van de bevolking enthousiast krijgt, en die dus een totaal stompzinnige politieke strategie vormen, maar dat wil ik toch terzijde schuiven. Niet omdat het argument geen steekhoudt, het is omdat populisme ook gedijdt in tijden dat minderheden niet bestonden of als zodanig ervaren werden, en afwijkende sekse voorkeuren totaal taboe waren. Ja, in die infameuze jaren dertig. Maar toen moest iedereen sappelen voor een karige boterham en ook toen bleek het linkse verhaal van eerlijk delen niet echt aan te slaan. Liever gaan we de strijd aan over een karig belegde boterham en laten we de rijken rustig hun materiele goeden oppotten voor uitsluitend

Adaptatie

Nu stokers en uitdovers het toch wel eens worden dat het warmer is geworden beweegt de discussie zich naar adaptatie. Vreemd genoeg wordt het verminderen van CO2 uitstoot afgezet tegen adaptatie. Alsof het een het andere uitsluit. Zeker een knaak kan je slechts 1 keer uitgeven. Het is natuurlijk ook zo dat als je adaptatie doet, je wilt weten waarvoor je je aanpast. Als je blijft doorstoken is dat moeilijk te bepalen. Het klimaatsysteem komt dan niet in een evenwicht of zelfs maar iets dat er op lijkt. Maar als we het over adaptatie hebben zullen ook willen definiëren wat die adaptatie inhoudt. Vooralsnog bestaat adaptatie uit het aanleggen van extra rioolbuizen en het fameuze plan om de rivieren wat meer ruimte te geven om te overstromen. Het is een adaptatie van Nederland Waterland, om heftige regenbuien managen. Op het gebied van zeespiegelstijging vertrouwen we op Rijkswaterstaat, die hebben fantastische modellen en de dijklichamen zijn al rijkseigendom en kunnen dus zonder juridi